CinematographyFeatured

Movemento Cine Nobo di Aruba

Reading Time: 6 minutes

E articulo aki ta focus riba e parti narrativo di cine local.

Con nos a yega ey
Siglo 21, finalmente Aruba ta hayando un impulso pa loke ta trata e arte cinematografico. E festival di cine di Aruba a hunga un rol importante den e desaroyo aki, el a fungi como un plataforma cu a yuda na haci visibel Aruba su talentonan emergente. Prome cu e festival di cine a yega no tabata tin ningun otro estimulo, contrario hopi tabata pensa cu cine local no tabata algo posibel na Aruba, mirando con chikito e isla ta. Na e momento cu e pelicula cortico ‘10 Ave Maria’ a gana e premio miho ‘short film’na e festival di cine di Trinidad & Tobago, esaki tabata un afirmacion cu Aruba por, cu no ta importa con chikito Aruba ta, nos por logra. E logro a stimula mas persona pa haci cine local. Otro factor cu sigur tambe a hunga un rol tabata desaroyo den e tecnologia audiovisual. E DSLR cameranan a cuminsa bira mas accesibel pa tur persona, nan ta duna un ‘film look’ y ta filma 24 frames. Esaki a haci cu un parti di e limitacionnan cu semper Aruba tabata tin a wordo elimina. Durante e añanan di e film festival hopi ta esnan cu a experimenta cu ‘short films’.

Tabata 2013, e aña cu Aruba a ricibi su prome pelicula largo pa cine titula ‘Abo So’. Den pasado varios pelicula a wordo haci pero ningun a pasa 60 minuut y a ricibi un ‘theatrical release’ pa wordo categorisa como Aruba su prome pelicula largo produci y realisa pa Arubianonan. ‘Abo So’ tabata e ‘defining moment’ cu a kita tur duda cu si Aruba por of no por traha pelicula largo. E pelicula a gana dos premio y a participa na diferente festivalnan di cine international hibando Aruba su cultura y musica folklorico pa mundo henter. Pa prome biaha Aruba por a wak riba pantayanan grandi di cine un pelicula di propio suela cu a resulta den un exito rotundo y tabata sold out 16 biaha tras di otro. ‘Abo So’ a duna inicio na e era nobo di cine Arubiano. Varios ta e peliculanan largo cu a sigui e ehempel di ‘Abo So’. For di 2013 Aruba a conoce un desaroyo pa loke ta trata pelicula largo haci pa cine cu titulonan ‘Siña Mi Stima Bo’, ‘Libre de Pecado’, ‘E Maleta Ros’ y esun mas actual ‘Natalia’. ‘Natalia’ lo tin su primicia diabierna 31 di maart na The Cinemas Paseo Herencia.

Natalia (movie still)

Con pa yud’e sigui crece
E festival di cine di Aruba a percura pa stimula e arte di cine na Aruba, e ta haci falta, pa sigui duna e ‘push’ y provee un plataforma pa talentonan emergente. E apoyo cu The Cinemas ta brinda na creadornan di cine local ta excelente, pasobra otro parti di mundo cineastanan tin cu busca un distribuidor pa por hiba nan peliculanan den salanan di cine. Na Santo Domingo un teatro di cine a crea un distribuidor pa distribui e peliculanan ful rond di Caribe. Kizas esaki por ta un futuro stap caminda The Cinemas por fungi como un distribuidor di e cine local pa asina hiba nos cultura y nos beachnan den salanan di cine di diferente ‘filmhuis’ rond di Hulanda. Pa asina promove Aruba pero tambe pa duna oportunidad na nos hendenan cu ta biba na Hulanda pa wak peliculanan di nan propio tera.

E parti mas esencial ta e recursonan: placa, material y personal. Cine ta keda un medio costoso, hopi biaha pa baha gasto tin hopi hende ta opta pa haci ‘multitasking’ esaki sigur ta yuda pero tambe e por ‘backfire’, e por perhudica e calidad di e pelicula. Mas apoyo di instancianan cu ta duna fondo y di e sector priva por yuda pa creadornan contrata mas personal pa crea un produccion cu un calidad mas halto.

Haci pelicula ta manera pinta un cuadra, e ta un composicion di varios elemento cu ta crea un cuadra. Den cine tur cos ta conta, di por ehempel makiyahe, cabey, vestuario, decoracion y color, tur cos ta parti di e storia. Hopi biaha pa falta di placa e departamento di arte ta haya menos atencion, pero e departamento di arte ta esun cu ta percura pa crea un experiencia cinematografico pa e publico. Tin un presupuesto pa e departamento aki ta hopi importante, hopi biaha instacianan cu ta duna subsidio ta nenga di cubri e presupuesto di e departamento aki, sin sa cu e ta un departamento cu ta completa e pelicula. Imagina ‘Pirates of the Caribbean’ sin disfraz y sin e barconan, e ora no tin pelicula. Pa e banda aki instancianan mester bira mas flexibel y aporta mas pa por yuda e industria di cine crece y yuda crea un cultura di cine local.

Abo So (movie still)

E desaroyo tecnologico a haci cu e aparatonan tecnico ta na alcance di un y tur. A bira mas facil pa yega na e ekiponan adecuado pa por realisa un produccion di cine. E unico barera ta e ‘know-how’, tin hopi persona cu sa kico nan ta haci, pero alabes tin hopi persona cu no tin e conocemento. Semper ta bon pa purba pasobra door di haci un persona ta siña, pero mas un persona sa, miho e producto final por keda. Tin YouTube y tayernan cu ta duna informacion riba con pa haci cine, nunca un ta laat pa siña. Aruba tin hopi profesionalnan studia riba e tereno audiovisual y si cada un profesional guia un talento emergente e futuro di cine local lo ta bon sigura.

Cine ta un trabao colectivo, e ta rekeri di un team pa crea un pelicula. E futuro di cine local ta mustra prometedor y e unico manera pa yud’e crece bira grandi ta si tur persona uni y yuda pa hacie bira grandi. E cine local por yega te na e punto cu nos mes un yiunan di tera ta esnan cu lo bay conta na mundo henter e storianan di nos hendenan caluroso y di nos dushi cultura.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.